Göynücek, Amasya

Göynücek, Amasya iline bağlı bir ilçedir. Amasya ilinin güney batısında yer alır.

Göynücek, Türkiye’de sadece illere has bir konuma sahiptir; 4 tane ilin arasındadır. Bir dönem Çorum iline bağlı olmuştur. Amasya, Tokat, Çorum ve Yozgat illerinin ortasında bulunmaktadır

Amasya’nın güney batısında yer alan Göynücek, adını “su ve bataklık” anlamındaki göynük kelimesinden alıyor. Tarihte çeşitli ticaret yollarının kesiştiği bir noktada bulunması nedeniyle önemli bir konuma sahip olan ilçede en eski yerleşmeler Kalkolitik döneme dek uzanıyor.

Göynücek, 01.06.1954 tarihinde, 6324 sayılı kanun ile ilçe oldu. Doğuda Tokat‘ın Zile ilçesi, batıda Çorum’un Ortaköy ilçesi, kuzeyde Amasya merkez ilçe ve güneyde Yozgat‘ın Aydıncık ilçesiyle komşu. Amasya merkeze uzaklığı ise 45 km kadar.

“Amasya’nın elması Göynücek’in bamyası” sözünden de anlaşılacağı üzere, ilçenin lezzetli bamyası meşhur.

Göynücek ilçesi hakkında bilgiler

İklimi

Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçmek de olup, kışları fazla sert geçmemektedir. İlçe bozkırlarla ve fundalıklarla kaplıdır. Yer yer bataklık, orman ve korulara rastlanmaktadır. Yeryüzü şekli engebeli ve dağlıktır. İlçenin batısında Karadağ, güney ve doğusunda Tekke dağı bulunmaktadır. En önemli akarsuyu Yeşilırmak’ın kolu olan Çekerek ırmağı ve Çorum ırmağıdır.

Tarihi

Göynücek’te yapılan arkeolojik çalışmalarda ilçenin tarihinin en az Amasya ve Anadolu tarihi kadar eski olduğu sonucuna varılmıştır. Özellikle Ayvalıpınar Höyüğü içerisinde yapılan çalışmalarda en eski yerleşim yerinin burası olduğu anlaşılmıştır. Gediksaray Höyüğü ise Tunç Çağı’nda yerleşimin fazla olduğu bölgeler arasında yer almıştır. Bölgenin tarihsel sürecine bakıldığında Hitit Uygarlığı’nın en önemli şehirlerinden olan Hakmiş’in Göynücek içerisinde olduğu görülmüştür. Bununla birlikte Göynücek çevresinde Frigler, Kimmerler, İskitler, Medler ve Persler hakimiyet kurmuştur. Tüm uygarlıklarının en gözde yerleşim yeri ise günümüzdeki Ilısu Kocaman Tepe Höyüğü’dür.

Milattan önce 301 senesinde Göynücek’te Pers ve Pontus Krallıklarının egemenlikleri görülmüştür. Daha sonra Roma hakimiyeti altına girmiştir. Bölgeye Türklerin gelmesi ise 1175 senesinde gerçekleşmiştir. 1175’te II. Kılıçarslan bu bölgeyi ele geçirmiş ve 1393 senesinde ise Osmanlı İmparatorluğu hakimiyetine girmiştir.

Göynücek; Osmanlı yerel resmi Tahrir Defterlerinde 1800’ lü yıllarda Varay ( Gediksray ) nahiyesi aracılğıyla Mecidözü ilçesine dolayısıyla Amasya Sancağına başlandığı belirtilmektedir. Bir ara Ilısu nahiyesine başlandıysa da 1922 de ilk kez ilçe vasfını kazanmaktır. 1926 yılında kaybetti bu vasfı nihayet 4 Mart1954tarih ve 6324 numaralı 1 Haziran 1954 tarihinde yürürlüğe giren kanunla Göynücek kazası olarak kurulmuştur.

Coğrafi Durumu

İlçemiz Türkiye de sadece illere özel bir konuma sahip olan, dört tane ilin ortasında bulunmaktadır. İlçe Çekerek Irmağı Vadisinde ve Amasya ilinin Güneybatısı yönünde kurulmuş olup Doğuda Tokat‘ın Zile İlçesi, Batıda Çorum’un Ortaköy ilçesi, Kuzeyde Amasya merkez, Güneyde Yozgat‘ın Aydıncık ilçesiyle sınırlıdır.

İlçemizin yüz ölçümü 578 km2 olup Rakımı 450 ile 1100 m arasındadır.

AMASYA İLİ HAKKINDA DETAYLI BİLGİ →

Bizi takip et! Yeni içerikleri kaçırma!
YOUTUBE | INSTAGRAM | FACEBOOK